الهام پنهانی والت دیزنی؟ هنرهای تزئینی فرانسه

موزه هنر متروپولیتن آماده نمایشگاهی درباره داستانی است که کمتر کسی آنرا شنیده است.

مجموعه تخیل والت دیزنی / با اجازه موزه هنر متروپولیتن)

   Le Château de la Belle au Bois Dormant )یا یک نقاشی گواش و اکریلیک از دیزنی لند پاریس

 

متن ترانه پری دریایی کوچک، «به این چیزها نگاه کن، درست نیست؟» بازدیدکنندگان موزه که از آخرین نمایشگاه متروپولیتن با عنوان «الهام‌بخش والت دیزنی: انیمیشن هنرهای تزئینی فرانسوی» بازدید می‌کنند، به سطح جدیدی از معنا دست می‌یابند. این نمایشگاه از 10 دسامبر 2021 تا 6 مارس 2022 پذیرای بازدیدکنندگان می­باشد. این نمایشگاه اولین کاوش موسسه در مورد انیمیشن‌های دستی، استودیوی والت دیزنی و همچنین هنر قرن هجدهم و مبلمان و اشیایی است که والت دیزنی در آثار خود از آنها الهام گرفته است.

ولف بورچارد، متصدی نمایشگاه، به AD PRO می گوید: " انیمیشن های دستی و این کارگاه‌های بزرگ با هنرمندان و شخصیتهای خلاق مختلف که با هم کار میکردند تا یک اثر هنری یکپارچه را خلق کنند، همیشه برای من بسیار جذاب بوده‌اند. بورچارد برای اولین‌بار پنج سال پیش، قبل از پیوستن به موزه متروپولیتن به عنوان سرپرست معاونت در دپارتمان مجسمه سازی و هنرهای تزئینی اروپا، به ایده‌ی برگزاری این نمایشگاه فکر کرد. بورچارد در این سِمت به راه‌اندازی گالری‌های بریتانیایی جدید موزهکمک کرده است.

او ادامه می‌دهد: «وقتی در کودکی فیلم‌های دیزنی را تماشا می‌کردم، همیشه از دریچه تاریخی هنری به توسعه‌ی سبک طراحی نگاه می‌کردم. از آنجا که رشته تخصصی من قرن 17 و 18 است، به این اندیشیدم که چگونه میتوانم این دو جهان را به هم نزدیک کنم؟ در آخر متوجه شدم که زمینه‌های زیادی از همپوشانی وجود دارد که می‌توان آنها را از نظر تولید طرح و لفاظی در هنر دیزنی بررسی کرد.»

 

عکس: با مجوز از موزه هنر هانتینگتون، سن مارینو، کالیفرنیا و موزه هنر متروپولیتن

 کارخانه Sèvres (فرانسه، 1740اکنون). گلدان سرپوشیده به شکل برج، حدود سال 1762. چینی خمیر نرم.

 

بورچارد این نمایشگاه را به عنوان "لحظه ای که خودم را متقاعد کردم " توصیف میکند. این نمایشگاه به طور مشترک با مجموعه والاس در لندن سازماندهی شده است، جایی که نمایشگاه در بهار 2022 قبل از توقف بعدی خود در کتابخانه هانتینگتون، موزه هنر، و باغ های گیاه شناسی در سن مارینو، کالیفرنیا برگزار میشود. دور جدید این نمایشگاه شامل 60 اثر هنری از قرن هجدهم در کنار 150 عنصر تولیدی و آثاری از کتابخانه تحقیقات انیمیشن والت دیزنی، آرشیو والت دیزنی، مجموعه تخیل والت دیزنی، و موزه خانواده والت دیزنی میباشد، که همگی این آثار مربوط به دهه 1930 تا به امروز هستند.

پاتریک هرون، طراح نمایشگاه، برای ایجاد تعادلی مناسب بین «بازیگوشی نوجوانان و هوشیاری تحصیلی»، گذرگاه‌های طاقدار زیبایی را برای انتقال بازدیدکنندگان به هر یک از اتاق‌های تِم ایجاد کرده‌است. این گذرگاهها که از طبقاتی تشکیل شده‌اند تا نحوه چیدمان زندان‌ و سلول‌ها در فیلم‌های انیمیشن دیزنی را تداعی کنند، از سبک ساده‌تر معماری احیای گوتیک به شکوفایی مواج روکوکو ارتقا می‌یابند.

 

با مجوز از کتابخانه تحقیقاتی انیمیشن والت دیزنی و موزه هنر متروپولیتن

 دیو و دلبر، 1991، Peter.j. Hall، کانسپت آرت برای فیلم 

 

موسیقی متن و فیلم‌های منتخب نمایشگاه، برای کسانی که مانند بورچارد در دوران رنسانس دیزنی کودکیشان را  سپری کرده‌اند، نوستالژی محسوب میشوند. دوره‌ای از اواخر دهه 1980 تا دهه 1990 که انیمیشن‌هایی مانند پری دریایی کوچک، علاءالدین و شیرشاه برای اولین بار به نمایش درآمد. انیمیشن دیو و دلبر که امسال سی‌امین سالگرد خود را جشن می‌گیرد، نقش اصلی را در این نمایشگاه بازی می‌کند. این نمایشگاه مکانی را به تصویر می‌کشد که شخصیت‌های انسان‌سازی شده - از جمله لومیر، کوگزورث، و خانم پاتس - در نزدیکی شمعدان‌ها، ساعت‌ها و قوری‌های معتبر روکوکو قرار گرفته‌اند. سرویس نقره‌ای و چینی «میهمان ما باشید» و یک لوستر طلایی در سالن رقص بزرگی که در آن دیو و دلبر می‌رقصند، نیز قرار داده شده‌اند.

اگرچه این شباهت‌های بصری مانند ضیافتی غیرقابل انکار، عاشقانه و مسحورکننده در نظرها هستند، اما شاید مهم‌ترین عنصر قابل توجه برای بازدیدکنندگان معمولی موزه را بتوان در ریزه کاری‌ها و پیچیدگی طرح‌های فیلم آماده‌سازی استودیو انیمیشن والت دیزنی، سلولوئیدها و موارد دیگری که روی کاغذ ترسیم شده‌اند، یافت. برای کسانی که از دوران کودکی این فیلم‌ها را ندیده‌اند، دیدن تصاویر پیچیده آن‌ها در بزرگسالی یک تجربه‌ی الهام بخش می­باشد

 

عکس: با مجوز از کتابخانه تحقیقاتی انیمیشن والت دیزنی و موزه هنر متروپولیتن

سیندرلا، 1950، Mary Blair.  آرت کانسپت برای فیلم

 

بورچارد می‌گوید:" برای ما مهم بود که نشان دهیم تصویرگران دیزنی از عتیقه‌جات واقعی کپی نمی‌کردند، بلکه زبان بصری خود را شکل می‌دادند. آنچه هنرهای فرانسوی و انیمیشن‌های دیزنی به اشتراک می‌گذارند اینست که چگونه احساسات ما را مخاطب خود قرار میدهند. آنها یک پاسخ احشایی و نه مغزی را ارائه می­دهند." در واقع، شوخ طبعی، شادی و اغراق موجود در هنر و اشیاء روکوکو به وضوح در آثار هنری دیزنی به چشم می‌خورد.

یکی دیگر از بخش‌های جذاب نمایشگاه مربوط به ابتدای کار میباشد که بازدیدکنندگان برای نخستین بار با والت دیزنی در فرانسه آشنا شدند - بورچارد به عنوان راننده آمبولانس صلیب سرخ در سال 1918 در آنجا مستقر شد - و بازدیدهای بعدی او از اروپای غربی در دهه 1930 میباشد.  حتی فیلم هایی از سفرهای آقای دیزنی در پاریس و ورسای وجود دارد. این سفرها وی را با قلعه‌ها و جزئیات معماری آشنا کرد که به وضوح الهام‌بخش قصرهایی بود که در کارتون‌های سفید برفی و هفت کوتوله (1937)، سیندرلا (1950) و زیبای خفته (1959)، و همچنین فیلم کمتر شناخته شده «سمفونی احمقانه» ، فروشگاه ساعت (1931) و فروشگاه چین (1934) وجود داشتند و همگی در کانون توجه نمایشگاه قرار دارند. بورچارد میگوید که آقای دیزنی شخصاً از مبلمان تاریخی فرانسوی استفاده نمیکرد با این حال، تهیه‌کننده فیلم مجموعه‌ای چشمگیر از مینیاتورها را جمع‌آوری کرد که تعدادی از آنها در معرض نمایش هستند.

بخش آخر به پارک های تِم دیزنی اختصاص دارد. بازدیدکنندگان می‌توانند ببینند که چگونه قلعه‌های دره لوار، ساخت قرن شانزدهم، و قلعه نویشوانشتاین در بایرن، ساخت قرن نوزدهم، به نقاشی‌های معماری پارک‌های دیزنی در سراسر جهان تبدیل می‌شوند. همانطور که بورچارد در سخنان افتتاحیه نمایشگاه بیان کرد، "والت دیزنی به درک کودکان از جهان، تخیل و کنجکاوی مهارنشدنی آنها علاقه‌مند شد". تماشاگران موزه زمانیکه برای اولین بار به دیزنی لند قدم می‌گذارند، همان شگفتی و شادی را حس خواهند کرد که کودکی که برای اولین بار وارد دیزنی لند می شود.

 

بامجوز از موزه هنرهای متروپلیتن

  نگاهی به نمایشگاه

 

نویسنده : استفانی اسپورن

۹ دسامبر ۲۰۲۱

مترجم : مریم پورنقی